Απόκριες, άλλη μια γιορτή του κρέατος

Με την Τσικνοπέμπτη να είναι προ των πυλών και την τελευταία Κυριακή των Αποκριών να ακολουθεί, έρχεται στο μυαλό μας ότι η περίοδος αυτή έχει μια ιδιαίτερη σχέση με το κρέας. Το Καρναβάλι είναι μία από τις πιο ζωντανές περιόδους του έτους, μια εποχή που καλεί για ξεφάντωμα, διασκέδαση και παραδοσιακά… κατανάλωση κρέατος.

Καρναβάλι σημαίνει την «βασιλεία του κρέατος» και σε όλη την Ευρώπη καταναλώνονται τεράστιες ποσότητες κρέατος στη διάρκεια γιορτών, μεταμφιέσεων και χορών. Η λέξη μπορεί να αποδοθεί με αρκετούς τρόπους, η επικρατέστερη όμως απόδοση προτείνει τη λατινική της προέλευση, από την έκφραση Carne (=κρέας) Vale (=αντίο). Ένας γιορτινός αποχαιρετισμός στο κρέας, λίγο πριν οι άνθρωποι σταματήσουν να το τρώνε στη διάρκεια της Σαρακοστής. Στην ελληνική γλώσσα χρησιμοποιείται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο: «από + κρέας» (αποχαιρετισμός της περιόδου κρεατοφαγίας) είναι τα συνθετικά που δίνουν τη λέξη Απόκριες.

Το Καρναβάλι είναι λοιπόν η περίοδος των τριών εβδομάδων πριν από την Καθαρά Δευτέρα, και αποτελεί ουσιαστικά την εισαγωγή στην περίοδο της νηστείας και προετοιμασίας για τη μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης, το Πάσχα. Είναι για τους πιστούς μια εποχή εκτόνωσης, πριν αρχίσει η Σαρακοστή.

Τα έθιμα της Αποκριάς σχετίζονται με τις αρχαίες λατρευτικές γιορτές προς τιμήν του θεού Διονύσου, στις οποίες κυριαρχούσε η εύθυμη και σκωπτική διάθεση, ο ενθουσιασμός. Στη νεότερη και σύγχρονη περίοδο της ελληνικής ιστορίας, τον εορταστικό τόνο έδιναν οι ομάδες μεταμφιεσμένων που κυκλοφορούσαν στις γειτονιές τραγουδώντας άσεμνα και πειρακτικά τραγούδια. Κυρίαρχο στοιχείο τα φαλλικά σύμβολα και η σάτιρα, αλλά και ένα διαρκές ξεφάντωμα που συνδέεται με χαρακτηριστικά όπως δύναμη, ενέργεια και υγεία. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, και η κρεοφαγία έχει αποτελέσει εγγενές στοιχείο των αποκριάτικων γιορτών. Και είναι αλήθεια ότι το κρέας στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής, είναι στοιχείο-κλειδί για τη σωστή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού.

Πανδαισία κρέατος

Στην Ευρώπη το Καρναβάλι είναι μια εξαιρετική στιγμή που συνοδεύεται από παραδοσιακά κρεατοεδέσματα τα οποία δημιουργούν μια μοναδική ατμόσφαιρα. Από την Ιταλία (με το Cotechino, μεγάλο πικάντικο λουκάνικο και τα γεμιστά χοιρινά ποδαράκια) μέχρι την Ισπανία (με τα δημοφιλή αλλαντικά όπως το Jamón, αλλά και το ψητό γουρουνόπουλο) κι από τη Σουηδία (εκεί η καρναβαλική λιχουδιά είναι το doppa-grytan, ένα δοχείο γεμάτο με απόθεμα χοιρινό κρέας που οι άνθρωποι τρώνε βουτώντας ψωμί σίκαλης στο δοχείο) μέχρι την Πολωνία (με το bigos, λάχανο μαγειρεμένο με μοσχάρι, χοιρινό και άγρια μανιτάρια).

Στην Ελλάδα οι Απόκριες είναι συνδυασμένες με την Τσικνοπέμπτη, όπου παραδοσιακά το κρέας έχει την τιμητική του. Αρνίσια παϊδάκια κυρίως, αλλά και άλλα κρέατα, όπως και παραδοσιακά αλλαντικά συνεισφέρουν και συνοδεύουν το γλέντι.

Είναι αλήθεια ότι φέτος τα πράγματα έχουν στενέψει οικονομικά και το πορτοφόλι είναι πιο άδειο, ενώ επίσης και η ψυχολογία του καταναλωτή είναι πεσμένη, για να μην πούμε καταρρακωμένη, με βάση όσα συμβαίνουν γύρω. Επομένως όχι μόνο το γλέντι και η ευφορία, αλλά και η άφθονη κατανάλωση κρέατος και κρασιού, έχουν δεχθεί πλήγμα. Όμως, είναι εξίσου αλήθεια ότι ο Έλληνας, εκτός από ορθολογιστής Ευρωπαίος είναι επίσης Βαλκάνιος, αλλά και μεσογειακός τύπος. Δύσκολα θα αντέξει να μην παρασυρθεί στη διασκέδαση, η οποία είναι στη φύση του. Θα κάνει λοιπόν ό,τι περισσότερο μπορεί… κι «από αύριο έχει ο Θεός».