Η κρίση πλήττει τo fast food

Πτώση παρατηρείται στην αγορά των αλυσίδων εστιατορίων γρήγορης εξυπηρέτησης, σύμφωνα με κλαδική μελέτη της ICAP. Παράλληλα σημειώνεται μεγάλη συγκέντρωση στον κλάδο.

Η μελέτη έδειξε ότι η συγκεκριμένη αγορά το 2011 σημείωσε υποχώρηση -7% σε σχέση με το 2010. Η αγορά αυτή είχε ανοδικές τάσεις την περίοδο 1992-2008, ενώ το 2009 και το 2010 παρουσίασε πτώση κατά 3,9% και 3,7% αντίστοιχα. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην αγορά είχαν οι αλυσίδες εστιατορίων με βάση το burger. Ακολούθησε η κατηγορία snack-sandwich, η κατηγορία pizza, η κατηγορία σουβλάκι-ethnic και τέλος η κατηγορία «λοιποί» .

Μεταξύ των εταιρειών του κλάδου οι οποίες έχουν στην ιδιοκτησία τους τα διάφορα εμπορικά σήματα, παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις ως προς τη σύνθεση των πωλήσεών τους και το ουσιαστικό αντικείμενο δραστηριότητας. Σε ορισμένες από αυτές ο κύκλος εργασιών προέρχεται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό του από πωλήσεις προς δικαιοδόχους ή την είσπραξη δικαιωμάτων, ενώ σε άλλες αφορά κυρίως την απ’ ευθείας εκμετάλλευση εταιρικών εστιατορίων.

Ο βαθμός συγκέντρωσης στον κλάδο των αλυσίδων εστιατορίων γρήγορης εξυπηρέτησης είναι αρκετά υψηλός, καθώς οι έξι μεγαλύτερες επιχειρήσεις εκτιμάται ότι συγκέντρωσαν από κοινού ποσοστό της τάξης του 71,3% της συνολικής αγοράς αλυσίδων εστιατορίων γρήγορης εξυπηρέτησης το 2010.

Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στη συνολική αγορά εστίασης μέσω οργανωμένων αλυσίδων γρήγορης εξυπηρέτησης είχαν οι αλυσίδες με βάση το Burger με ποσοστό 37,4%. Ακολούθησε η κατηγορία snack-sandwich με ποσοστό 33,4%. Η κατηγορία burger, εμφάνισε μείωση 3% την περίοδο 2010/09. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης την περίοδο 2002-2010 ήταν 0,5%, σημείο ενδεικτικό φαινομένων «κορεσμού» στη συγκεκριμένη κατηγορία.

Παράλληλα, η κατηγορία pizza, μετά από μια ανοδική πορεία την περίοδο 2002/2008, όπου αναπτύχθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξης του 7,0%, το 2009 παρουσίασε πτώση κατά 11,6%. Περεταίρω πτώση 3,6% παρουσίασε το 2010/2009.

Η κατηγορία σουβλάκι – ethnic παρουσίασε διακυμάνσεις την περίοδο 2002-2010 και σε γενικές γραμμές η εξέλιξή της ήταν φθίνουσα. Το 2010 η συγκεκριμένη αγορά παρουσίασε μείωση της τάξης του 28%.

Η κατηγορία snack-sandwich αναπτύχθηκε με έντονο ρυθμό την περίοδο 2002-2010 συνολικά (μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης 6,2%). Τέλος η κατηγορία «λοιποί» παρουσίασε διακυμάνσεις την περίοδο 2002/2010 με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 6,2%.

Στα πλαίσια της μελέτης έγινε και χρηματοοικονομική ανάλυση αντιπροσωπευτικών επιχειρήσεων αλυσίδων γρήγορης εξυπηρέτησης. Με βάση τον ομαδοποιημένο ισολογισμό που προέκυψε από δείγμα 15 αντιπροσωπευτικών εταιρειών, προκύπτουν τα εξής: Οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών του δείγματος εμφάνισαν οριακή μόνο μεταβολή (0,97%) το 2010. Το μικτό κέρδος αυξήθηκε κατά 2,7%. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα λοιπά λειτουργικά έξοδα υπερκάλυψαν τα συνολικά μικτά κέρδη, με συνέπεια την εμφάνιση αρνητικού λειτουργικού αποτελέσματος και τα δύο έτη (2009-2010). Κατ’ επέκταση το τελικό καθαρό αποτέλεσμα ήταν ζημιογόνο και τα δύο έτη, ενώ διαπιστώνεται και υπερδιπλασιασμός των ζημιών το 2010.