Η κατανάλωση εναλλακτικών προϊόντων φυτικής πρωτεΐνης κρέατος (plant-based κρέατα) σε χώρους εστίασης -όπως εστιατόρια γρήγορης εξυπηρέτησης, καφετέριες, παμπ και μπαρ- έχει αυξηθεί (σε μερίδες) κατά 48%, σε σύγκριση με το 2019, σε όλες τις «Big 5» χώρες της Ευρώπης (Γερμανία, Γαλλία, Ην. Βασίλειο, Ιταλία και Ισπανία).
Το παραπάνω προκύπτει από την τελευταία έρευνα της Circana, που αποτελεί έναν εκ των κορυφαίων συμβούλων για την πολυπλοκότητα των καταναλωτών. Σύμφωνα με αυτή, σε άλλες κατηγορίες πρωτεϊνών τροφίμων, ο αριθμός των συνολικών μερίδων προϊόντων μειώθηκε, συμπεριλαμβανομένου του βόειου κρέατος (-5%), του χοιρινού (-16%), του κοτόπουλου (-5%), των ψαριών/θαλασσινών (-13%) και άλλων κρεάτων (-20%).
Απαίτηση των καταναλωτών για βιωσιμότητα
Σημειώνεται, πως τα φυτικά προϊόντα -τα οποία τυπικά φτιάχνονται από συστατικά όπως σόγια, μπιζέλια, φακές και μανιτάρια- έχουν γίνει δημοφιλή τα τελευταία χρόνια, καθώς αλυσίδες fast-food και εστιατόρια σε όλη την Ευρώπη, καλύπτουν τις αυξανόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών για βιώσιμες, πιο υγιεινές και χωρίς σκληρότητα επιλογές μενού.
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα, όταν ρωτήθηκαν σχετικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή τους για το πού θα φάνε έξω, το 45% είπε ότι είναι πιο πιστό στα εστιατόρια που ενδιαφέρονται για τη βιωσιμότητα. Οι καταναλωτές από την Ιταλία ήταν αυτοί που εξέφρασαν την πιο έντονη ανησυχία (56%), ακολουθούμενοι από τους Ισπανούς (49%), με τους συμμετέχοντες από το Ηνωμένο Βασίλειο να είναι αυτοί που έδειξαν να ανησυχούν λιγότερο (38%).
Τα φυτικά μπιφτέκια ηγούνται της τάσης
Σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες πρωτεϊνών, το κρέας φυτικής προέλευσης -σε όλες του τις μορφές- έχει παρουσιάσει την ισχυρότερη ανάπτυξη από το 2019. Ο συνολικός αριθμός μερίδων σε κάθε κατηγορία πρωτεΐνης έχει μειωθεί με μία εξαίρεση: τα μπιφτέκια. Μάλιστα, ενώ ο αριθμός των μερίδων σε άλλες μορφές, όπως σάντουιτς και τυλιχτά, έχει μειωθεί, το burger έχει εμφανίσει σταθερή ανάπτυξη (Μοσχάρι +4%, Κοτόπουλο +16%, Ψάρι +11%, Άλλα Κρέατα +14%). Οι κοτομπουκιές, οι φτερούγες και οι λωρίδες ήταν η μόνη άλλη μορφή ζωικής πρωτεΐνης που αναπτύχθηκε (+10%) εκτός από τα μπιφτέκια.
Αξίζει να αναφερθεί, πως παρά τη συνολική μείωση των επισκέψεων σε χώρους εστίασης, τα μπιφτέκια φυτικής προέλευσης αυξήθηκαν σημαντικά. Αναλυτικότερα, υπήρξε 90% άνοδος κατά τη διάρκεια του έτους που έληξε τον Αύγουστο 2023 (έναντι του 2019) και κατά 20% από έτος σε έτος, μέχρι τον Αύγουστο του 2023.
Τα plant-based burgers αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο (25%) του συνόλου των burger, με το υπόλοιπο να περιλαμβάνει βοδινό κρέας (30%), κοτόπουλο (35%), ψάρι/θαλασσινά (5%) και άλλο κρέας (5%).
«Τα φυτικά προϊόντα, ιδιαίτερα τα μπιφτέκια, γνωρίζουν σημαντική ανάπτυξη της αγοράς και αναμένεται να διατηρήσουν αυτή τη δυναμική μέχρι το 2024. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές καθώς η ποιότητα, η γεύση και η υφή των φυτικών προϊόντων έχουν βελτιωθεί σημαντικά, σε σύγκριση με τις προσφορές πριν από λίγα μόλις χρόνια», σχολίασε ο Jochen Pinsker, Senior Vice President of European Foodservice, Circana.
Οι νέες καταναλωτικές συνήθειες
Η αυξανόμενη ζήτηση για είδη φυτικής προέλευσης, όπως τα μπιφτέκια, τροφοδοτείται από τους καταναλωτές που επιλέγουν να μειώσουν την πρόσληψη κρέατος. Αν και οι vegan και οι χορτοφάγοι καταναλωτές αποτελούν μόνο το 2% και το 6%, αντίστοιχα, του πληθυσμού στις «Big 5» χώρες της Ευρώπης, ένα σημαντικό 25% του συνολικού πληθυσμού ακολουθεί μια ευέλικτη διατροφή, με το σχετικό ποσοστό να αυξάνεται στο 28%, μεταξύ των ατόμων ηλικίας 18-34 ετών.
Η επιλογή vegan ή χορτοφαγικής δίαιτας ή η υιοθέτηση μιας ευέλικτης προσέγγισης όσον αφορά τις προτιμήσεις των τροφίμων, είναι πιο δημοφιλής στη Γερμανία (44%). Ακολουθεί η Γαλλία (35%), ενώ η τάση είναι χαμηλότερη σε χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως η Ισπανία (24%) και η Ιταλία (30%).
Ωστόσο, αυτές οι ίδιες χώρες σημείωσαν υψηλή βαθμολογία όταν ρωτήθηκαν σχετικά με τη συμπερίληψη. Οι καταναλωτές από την Ισπανία (66%), το Ηνωμένο Βασίλειο (64%) και την Ιταλία (63%) δήλωσαν ότι αναμένουν τα εστιατόρια να ικανοποιούν τις ανάγκες των πελατών με ειδικές διατροφικές ανάγκες, σε σύγκριση με τη Γερμανία (41%) και τη Γαλλία (55%) που σημείωσαν τη χαμηλότερη βαθμολογία.
Μελλοντικές τάσεις στην εστίαση
Οι προβλεπόμενες δαπάνες στην αγορά υπηρεσιών τροφίμων για το 2024 ανέρχονται σε 338 δισ. ευρώ στις «Big 5» χώρες, σημειώνοντας αύξηση 17 δισ. ευρώ από το 2023, ενώ αναμένεται να είναι κατά 29 δισ. ευρώ πάνω από το επίπεδο πριν από την COVID 19, το 2019. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ανάπτυξης προβλέπεται να καταγραφεί στον τομέα των fast food εστιατορίων.
Ο αριθμός των χορτοφάγων και των vegans στην Ευρώπη εκτιμάται πως θα παραμείνει σταθερός. Ωστόσο, η αύξηση των ευέλικτων καταναλωτών θα εξακολουθήσει να έχει ανοδική πορεία.
Αξίζει να αναφερθεί, πως περίπου 56 εκατομμύρια καταναλωτές από τον πληθυσμό των «Big 5» χωρών, δεν έχουν ακόμη δοκιμάσει μερίδες αντικατάστασης κρέατος φυτικής προέλευσης σε εστιατόρια, αλλά δηλώνουν πρόθυμοι να δοκιμάσουν.
Οι νεότεροι καταναλωτές έχουν μια ισχυρότερη σχέση με φυτικές εναλλακτικές, οι οποίες πιθανότατα θα διατηρηθούν και στη συνέχεια της ζωής τους. Αυτή η τάση παρουσιάζει μια μακροπρόθεσμη ευκαιρία ανάπτυξης για αυτά τα προϊόντα.
Ιστορικά, οι επιλογές με βάση τα φυτά ήταν συχνά πιο ακριβές από το κρέας, αλλά αυτή η τάση αλλάζει. Στο μέλλον, αναμένεται ότι οι εναλλακτικές με βάση τα φυτά μπορεί να γίνουν ακόμη και πιο αποδοτικές από τις αντίστοιχες με βάση το κρέας.