Λιγότεροι καταναλωτές αναφέρουν ότι κάνουν υγιεινές και βιώσιμες επιλογές τροφίμων, σε ένα πλαίσιο φθίνουσας εμπιστοσύνης στον τομέα των τροφίμων, σύμφωνα με τα πορίσματα μιας νέας μελέτης 19.642 καταναλωτών σε 18 ευρωπαϊκές χώρες.
Λόγος γίνεται για την τελευταία έκθεση του EIT Food Trust Report, που διανύει τώρα το έκτο έτος της και η οποία αποκαλύπτει ότι λιγότεροι από τους μισούς (45%) των Ευρωπαίων λένε ότι έχουν εμπιστοσύνη στα τρόφιμα, σε ό,τι έχει να κάνει με τη γεύση, την ασφάλεια, την υγεία, την αυθεντικότητα και τη βιωσιμότητα του συστήματος τροφίμων μας.
Η μελέτη του EIT Food έδειξε ότι ενώ οι καταναλωτές είναι ως επί το πλείστον σίγουροι ότι τα τρόφιμα που τρώνε είναι ασφαλή (53%), είναι πιο δύσπιστοι για τη βιωσιμότητα και την υγιεινή τους. Συγκεκριμένα, μόνο το ένα τρίτο (36%) των καταναλωτών πιστεύουν ότι τα τρόφιμα που τρώνε είναι βιώσιμα, ενώ λιγότεροι από τους μισούς (44%) πιστεύουν ότι είναι υγιεινά.
Λιγότεροι καταναλωτές κάνουν υγιεινές και βιώσιμες επιλογές
Αυτός ο σκεπτικισμός γύρω από τη βιωσιμότητα μπορεί να οδηγεί σε μείωση των κινήτρων για τους καταναλωτές να προσπαθήσουν ενεργά να ακολουθήσουν έναν βιώσιμο τρόπο ζωής. Το 2020, σχεδόν οκτώ στους 10 καταναλωτές (78%) ανέφεραν ότι σκόπευαν να ζήσουν έναν βιώσιμο τρόπο ζωής, αλλά έκτοτε αυτό μειώθηκε σταθερά στο 71%.
Όσον αφορά στις επιλογές τροφίμων, το ποσοστό είναι ακόμη χαμηλότερο, με λιγότερους από τους μισούς καταναλωτές (49%) να αναφέρουν ότι λαμβάνουν υπόψη τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο της διατροφής τους όταν επιλέγουν τι θα φάνε. Το εν λόγω ποσοστό ήταν της τάξης του 51% το 2020 και το 2021 και του 48% το 2022.
Οι προθέσεις των καταναλωτών να τρώνε υγιεινά μειώνονται, επίσης, τα τελευταία χρόνια, με το 56% των καταναλωτών να αναφέρει τώρα ότι προσπαθεί να τρώει υγιεινά, σε σύγκριση με 60% το 2020 και το 2021.
Η μελέτη δείχνει, επίσης, ότι αυτός ο σκεπτικισμός και η δυσπιστία ισχύουν για την καινοτομία στα τρόφιμα, καθώς μόνο το ένα τρίτο των καταναλωτών (34%) δηλώνουν ανοιχτοί σε νέα προϊόντα διατροφής. Οι νεότεροι καταναλωτές, ωστόσο, είναι πολύ πιο δεκτικοί στην καινοτομία στα τρόφιμα, με το 44% των ατόμων ηλικίας 18-34 ετών να αναφέρει ότι είναι ανοιχτό σε νέα προϊόντα διατροφής, σε σύγκριση με μόλις 24% στην ηλικιακή ομάδα 55+. Αυτό δείχνει ότι η επόμενη γενιά μπορεί να είναι πολύ πιο πρόθυμη να αγκαλιάσει νέα προϊόντα διατροφής που έχουν σχεδιαστεί για να συμβάλλουν σε πιο υγιεινές και βιώσιμες δίαιτες.
Πτώση εμπιστοσύνης στον τομέα των τροφίμων
Η έκθεση καταδεικνύει, επίσης, μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στον συνολικό τομέα των τροφίμων, όσον αφορά στην ικανότητα, στη διαφάνεια και στη φροντίδα των παραγόντων του τομέα των τροφίμων, όπως οι αγρότες, οι παραγωγοί, οι αρχές, τα εστιατόρια και οι λιανοπωλητές.
Οι αγρότες παραμένουν η πιο αξιόπιστη ομάδα στον τομέα των τροφίμων, με το 65% των καταναλωτών να εκφράζει εμπιστοσύνη σε αυτήν την ομάδα. Ωστόσο, αυτό αντιπροσωπεύει μια ελαφρά πτώση σε σχέση με το προηγούμενο έτος (67%). Τα δύο τρίτα (67%) των καταναλωτών πιστεύουν τώρα ότι οι αγρότες κάνουν καλή δουλειά, από 69% πέρυσι, ωστόσο, αυτό εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει την υψηλότερη βαθμολογία από οποιαδήποτε ομάδα του κλάδου τροφίμων. Οι αγρότες έλαβαν, επίσης, τις υψηλότερες βαθμολογίες από οποιαδήποτε άλλη ομάδα επειδή ήταν δεκτικοί (54%) και έδειξαν ότι ενδιαφέρονται για τους καταναλωτές και ενεργούν προς το δημόσιο συμφέρον (53%).
Οι έμποροι λιανικής είναι η δεύτερη πιο αξιόπιστη ομάδα, με τους μισούς (50%) των καταναλωτών να αναφέρουν ότι εμπιστεύονται τους λιανοπωλητές, μια επίδοση που συνιστά πτώση από το 52% το 2022.
Τα εστιατόρια και τα καταστήματα εστίασης σημείωσαν 48% (49% πέρυσι), ενώ πάνω από τους μισούς καταναλωτές συμφώνησαν ότι τα εστιατόρια και η εστίαση κάνουν καλή δουλειά (54%). Ωστόσο, οι καταναλωτές δεν τους βαθμολόγησαν τόσο ψηλά για το ενδιαφέρον τους για το κοινό (44%) ή για την ανοικτή τους στάση στην προετοιμασία και την πώληση τροφίμων (39% ).
Εν τω μεταξύ, λιγότεροι από ένας στους δύο εμπιστεύονται τους παραγωγούς τροφίμων ή τις Αρχές (κυβερνητικές υπηρεσίες σε εθνικό και επίπεδο ΕΕ). Συγκεκριμένα, η έκθεση δείχνει ότι μόλις το 46% και το 45% των καταναλωτών δηλώνουν ότι εμπιστεύονται τους παραγωγούς τροφίμων και τις αρχές αντίστοιχα – από 48% το 2021 – ενώ το 27% και το 32% αντίστοιχα δεν τους εμπιστεύονται ενεργά.
Επιπλέον, μόνο τέσσερις στους 10 (38%) των καταναλωτών πιστεύουν ότι οι παραγωγοί τροφίμων ενδιαφέρονται για τις ανησυχίες των ανθρώπων, ενώ μόλις το 37% πιστεύει ότι είναι ανοιχτοί και ειλικρινείς σχετικά με τον τρόπο παρασκευής και πώλησης των τροφίμων.
Αυτό ίσχυε και για τις αντιλήψεις για τις Αρχές, με λίγο περισσότερο από το ένα τρίτο των καταναλωτών να πιστεύουν ότι οι Αρχές νοιάζονται και ακούνε τι σκέφτονται οι απλοί άνθρωποι για τα τρόφιμα (38%) ή ότι είναι αρκετά ανοιχτοί σχετικά με τον τρόπο ρύθμισης της παραγωγής τροφίμων. 37%).
Άνευ προηγουμένου προκλήσεις
Σημειώνεται πως υπεύθυνο για την έκθεση είναι το Παρατηρητήριο Καταναλωτών του EIT Food, το οποίο οδηγεί τον μετασχηματισμό σε ένα πιο υγιεινό, πιο βιώσιμο και πιο ανθεκτικό σύστημα τροφίμων παρέχοντας πληροφορίες και καθοδήγηση στους καταναλωτές. Το EIT Food υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT), φορέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και η μελέτη διεξήχθη από μια κοινοπραξία πανευρωπαϊκών ακαδημαϊκών εταίρων.
«Ο τομέας των τροφίμων έχει αντιμετωπίσει άνευ προηγουμένου προκλήσεις τα τελευταία χρόνια και θα συνεχίσει να το αντιμετωπίζει καθώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την παραγωγή τροφίμων. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε εταιρική σχέση μεταξύ του τομέα των τροφίμων και των πολιτών της Ευρώπης, εάν θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα πιο υγιεινό και πιο βιώσιμο σύστημα τροφίμων για όλους. Για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να κατανοήσουμε και να συνεργαστούμε με τους καταναλωτές για να ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη και τη δέσμευση στην υιοθέτηση των καινοτομιών στα τρόφιμα και στη λήψη συνειδητών επιλογών για το τι θα φάμε», τόνισε η Διευθύντρια Δημοσίων Ενημερώσεων και Εμπλοκής στο EIT Food, Sofia Kuhn.
Δείτε εδώ το πλήρες κείμενο της έκθεσης «EIT Food Trust Report»