Το 2023 καταβλήθηκαν 38,16 δισ. ευρώ ως άμεσες πληρωμές στους αγρότες και 12,95 δισ. ευρώ για την αγροτική ανάπτυξη. Επιπλέον, η στήριξη της αγοράς γεωργικών προϊόντων ενισχύθηκε με 2,67 δισ. ευρώ.
Η χρηματοδότηση αυτή, στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), στηρίζει απευθείας τους αγρότες μέσω του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ). Το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) παρέχει επίσης χρηματοδότηση σε αγροτικές περιοχές, σε δράσεις για το κλίμα και τη διαχείριση των φυσικών πόρων.
Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα εργάζονται για την κατάρτιση του προϋπολογισμού και των κανόνων της αγροτικής πολιτικής της ΕΕ μετά το 2028.
Ελλάδα: Στα 3 δισ. ευρώ η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση το 2023
Η Γαλλία έλαβε το μεγαλύτερο μερίδιο της αγροτικής χρηματοδότησης της ΕΕ το 2023 (συνολικά 9,5 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης), ακολουθούμενη από την Ισπανία (7,1 δισεκατομμύρια ευρώ), την Γερμανία (6,4 δισεκατομμύρια ευρώ), την Ιταλία (6,1 δισεκατομμύρια ευρώ) και την Πολωνία (5,1 δισεκατομμύρια ευρώ).
Στην έκτη θέση της σχετικής λίστας βρέθηκε η Ελλάδα, λαμβάνοντας συνολικά σχεδόν 3 δισεκατομμύρια ευρώ (2.044,3 εκατ. ευρώ από το ΕΓΤΕ και 941,3 εκατ. ευρώ από το ΕΓΤΑΑ)
Στη γεωργία το ¼ των ευρωπαϊκών δαπανών
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική θα παράσχει χρηματοδότηση ύψους 387 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2021-27. Τα χρήματα για τη γεωργία αντιπροσώπευαν το ένα τέταρτο των συνολικών δαπανών της ΕΕ το 2023. Από αυτά τα χρήματα, τα δύο τρίτα (67%) χρησιμοποιήθηκαν για άμεση στήριξη του εισοδήματος των αγροτών, το 28% διατέθηκε για την ανάπτυξη αγροτικών περιοχών και το υπόλοιπο 5% χρησιμοποιήθηκε για παρεμβάσεις στην αγορά γεωργικών προϊόντων.
Στη χώρα μας, το 67% των χρημάτων διατέθηκε σε άμεσες πληρωμές αγροτών, το 31% στην αγροτική ανάπτυξη και το υπόλοιπο 2% σε παρεμβάσεις στην αγορά
Οι κανόνες που διέπουν τον τρόπο με τον οποίο δαπανώνται τα χρήματα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής συνδέονται με τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ. Οι ισχύοντες κανόνες ισχύουν έως τον Δεκέμβριο του 2027, μετά τον οποίο θα πρέπει να προσαρμοστούν για τη νέα δημοσιονομική περίοδο που αρχίζει το 2028.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με το μέλλον της αγροτικής πολιτικής της ΕΕ τον Σεπτέμβριο του 2025. Οι ευρωβουλευτές αντιτίθενται στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ενσωμάτωση της αγροτικής χρηματοδότησης με άλλους τομείς πολιτικής και επιθυμούν αντ’ αυτού έναν αυξημένο αυτοτελή γεωργικό προϋπολογισμό. Επιθυμούν να διασφαλιστεί η άμεση στήριξη του εισοδήματος σε όλους τους ενεργούς, επαγγελματίες αγρότες και να μειωθεί το διοικητικό βάρος.
Τα ταμεία της ΕΕ υποστηρίζουν σχεδόν επτά εκατομμύρια αγρότες
Το 2022, περισσότεροι από 5,9 εκατομμύρια αγρότες επωφελήθηκαν από άμεση στήριξη εισοδήματος από την Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Η στήριξη εισοδήματος διασφαλίζει τη σταθερότητα του εισοδήματος των αγροτών και τους ανταμείβει για τη φροντίδα της υπαίθρου και του περιβάλλοντος. Το ποσό της στήριξης εξαρτάται γενικά από το μέγεθος της αγροτικής εκμετάλλευσης σε εκτάρια.
Εκτός από τη βασική πληρωμή, η ΕΕ προσφέρει πληρωμές για την προώθηση βιώσιμων αγροτικών πρακτικών που ωφελούν τη δράση για το κλίμα, την προστασία του περιβάλλοντος και την καλή διαβίωση των ζώων. Αυτά τα λεγόμενα οικολογικά προγράμματα είναι προαιρετικά για τους αγρότες.
Αγροτική ανάπτυξη & Στήριξη της αγοράς αγροτικών προϊόντων
Το 2022, υπήρχαν περίπου 3,5 εκατομμύρια δικαιούχοι έργων της ΕΕ που σχετίζονται με την αγροτική ανάπτυξη. Αυτά τα έργα συμβάλλουν στη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας και της δασοκομίας, υποστηρίζουν τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και τη δράση για το κλίμα και βοηθούν στην ανάπτυξη των αγροτικών οικονομιών και κοινοτήτων.
Το 2022, υπήρχαν περίπου 110.000 δικαιούχοι μέτρων για την αγορά. Τα μέτρα για την αγορά στοχεύουν στη σταθεροποίηση των αγροτικών αγορών, στην αποτροπή της κλιμάκωσης των κρίσεων της αγοράς, στην τόνωση της ζήτησης και στην υποστήριξη των γεωργικών τομέων της ΕΕ ώστε να προσαρμοστούν καλύτερα στις αλλαγές της αγοράς.
Από ζωικά προϊόντα το 40% της αγροτικής παραγωγής
Η αξία της ευρωπαϊκής αγροτικής παραγωγής έφτασε τα 532 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024. Τα αγροκτήματα της ΕΕ παράγουν μια πλούσια ποικιλία τροφίμων, από δημητριακά μέχρι γάλα. Οι καλλιέργειες (συμπεριλαμβανομένων λαχανικών, κηπευτικών φυτών, δημητριακών και φρούτων, μεταξύ άλλων) αντιπροσωπεύουν το ήμισυ της αγροτικής παραγωγής της ΕΕ, ενώ τα ζωικά προϊόντα (κυρίως γάλα, κρέας και αυγά) αντιπροσωπεύουν το 40,6%.
Αναλυτικότερα, το παραπάνω ποσοστό της ζωικής παραγωγής επιμερίζεται ως εξής:
- Γάλα: 14,6%
- Χοίροι: 8,6%
- Βοοειδή: 7,2%
- Πουλερικά: 5,0%
- Αυγά: 3,1%
- Άλλα ζώα 1,7%
- Άλλα ζωικά προϊόντα: 0,4%
Η ΕΕ έχει θεσπίσει νομοθεσία για να διασφαλίσει ότι τα τρόφιμα που παράγονται και πωλούνται στην ΕΕ είναι ασφαλή για κατανάλωση. Η στρατηγική «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» της ΕΕ, η οποία ανακοινώθηκε το 2020, στοχεύει να διασφαλίσει ότι τα τρόφιμα παράγονται επίσης με πιο βιώσιμο τρόπο. Οι ευρωβουλευτές έχουν ζητήσει μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων για την καλύτερη προστασία των επικονιαστών και της βιοποικιλότητας, τερματισμό της χρήσης κλουβιών στην κτηνοτροφία και αύξηση της χρήσης γης για βιολογική γεωργία έως το 2030.
ΠΗΓΗ: ΕΘΕΑΣ