Κοινοτικός έλεγχος με ήπιες παρατηρήσεις για τα κτηνιατρικά κατάλοιπα

Στη δημοσιότητα δόθηκε από το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων (ΓΤΚΘ) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η τελική έκθεση των ελεγκτών του για την παρακολούθηση των καταλοίπων στα ζώντα ζώα και στα ζωικά προϊόντα, στην Ελλάδα.

Ο έλεγχος διεξήχθη κατά το διάστημα 4-8 Απριλίου 2011, και στόχος του ήταν να αξιολογήσει την εφαρμογή των εθνικών μέτρων ελέγχου των καταλοίπων και των προσμείξεων στα ζώντα ζώα και ζωικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων σχετικά με τη διανομή και τη χρήση κτηνιατρικών φαρμάκων και πρόσθετων υλών στις ζωοτροφές, η χρήση των οποίων μπορεί να οδηγήσει σε υπολείμματα στα προϊόντα αυτά.

Κατά τη διάρκεια του ελέγχου αξιολογήθηκαν οι επιδόσεις των αρμόδιων αρχών και όλων όσων εμπλέκονται σε κατάλοιπα και ελέγχους κτηνιατρικών φαρμάκων, καθώς και τα νομικά και διοικητικά μέτρα που έχουν τεθεί σε ισχύ προς εφαρμογή των σχετικών απαιτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συνολικά, η δομή του ελληνικού σχεδίου παρακολούθησης των καταλοίπων είναι σύμφωνη με την Οδηγία 96/23/ΕΚ σχετικά με τις ομάδες ουσιών και τον ελάχιστο αριθμό δειγμάτων που πρέπει να λαμβάνονται. Ωστόσο, όπως παρατηρούν οι Κοινοτικοί, η σημαντική υστέρηση εκτέλεσης του σχεδίου υπονομεύει ουσιαστικά την αποτελεσματικότητα των ελέγχων καταλοίπων στη χώρα. Μεγάλο μέρος αυτής συνδέεται με την απόδοση του δικτύου εργαστηρίων.

Αν και σημειώθηκε κάποια πρόοδος από το 2008 με τη διαπίστευση όλων των εμπλεκόμενων εργαστήριων και οι επιδόσεις τους ήταν γενικά ικανοποιητικές, η έλλειψη ή ο περιορισμένος αριθμός των μεθόδων που περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής της διαπίστευσης για κάποια εργαστήρια μειώνει την εμπιστοσύνη στις αναλυτικές δυνατότητές τους. Αυτό επιτείνεται από τα συνεχιζόμενα και ευρέως διαδεδομένα προβλήματα ανταπόκρισης των αναλυτικών μεθόδων προς τα πρότυπα της Ε.Ε., και από την ανεπαρκή (σε σχέση με τα ορισθέντα) παροχή προσωπικού, εξοπλισμού και αντιδραστηρίων. Οι ελλείψεις αυτές αποτελούν ένα σημαντικό εμπόδιο για την εύρυθμη λειτουργία του δικτύου των εργαστηρίων. Από την άποψη αυτή οι αρμόδιες ελληνικές αρχές δεν τήρησαν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τις προβλέψεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004.

Το σύστημα επίσημων ελέγχων σχετικά με τη διανομή και τη χρήση των κτηνιατρικών φαρμακευτικών προϊόντων έχει ενισχυθεί από την τελευταία αποστολή του ΓΤΚΘ που έλεγξε τα θέματα αυτά. Παρ’ όλα αυτά στην πράξη το σύστημα δεν λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά όσο θα έπρεπε, όπως αποδεικνύεται από τις πολλές ελλείψεις που διαπιστώθηκαν στα αγροκτήματα όπου πραγματοποιήθηκε επίσκεψη, και τα οποία είχαν ήδη υποβληθεί σε επίσημους τακτικούς ελέγχους. Επιπλέον, όσον αφορά τους ελέγχους για τα κτηνιατρικά φάρμακα, διαπιστώθηκε σχετική αδυναμία των αρμοδίων αρχών να επαληθεύουν την αποτελεσματικότητα των ελέγχων τους.

Η έκθεση διατυπώνει τέλος μια σειρά συστάσεων προς τις ελληνικές αρμόδιες αρχές, με στόχο να διορθωθούν οι ελλείψεις που έχουν εντοπισθεί και να ενισχυθεί η εφαρμογή των ισχυόντων μέτρων ελέγχου.