Πονοκέφαλος ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ

Μπορεί η αγορά να απεύχεται τη μετάταξη των τροφίμων στο συντελεστή 23% του ΦΠΑ, όμως η κυβέρνηση ακόμη το σκέφτεται. Για την ακρίβεια, το οικονομικό της επιτελείο γνωρίζει πολύ καλά ότι η αύξηση αυτή θα έχει τραγικές συνέπειες, εν τούτοις δεσμεύεται ουσιαστικά από το Μνημόνιο που υπέγραψε με την τρόικα.

Μέχρι στιγμής, οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες. Τη μία κυβερνητικά στελέχη λένε ότι αναζητούνται τρόποι για να αποφευχθεί η «μαζική» μετάταξη στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ. Την άλλη ότι θα εξαιρεθούν τα τρόφιμα. Άλλοτε πάλι ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν έτσι ακριβώς όπως είχαν σχεδιαστεί (θα γίνει δηλαδή κανονικά η αύξηση στο 23%). Οι αντικρουόμενες πληροφορίες δείχνουν πόσο μεγάλο πονοκέφαλο προκαλεί το ζήτημα.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι την οριστική εξέλιξη του θέματος θα την γνωρίζουμε στις 4 Οκτωβρίου, όταν δηλαδή (εκτός απροόπτου) θα έχει εγκριθεί από τους επιτηρητές της τρόικας ο κρατικός προϋπολογισμός του 2011 και θα έχει κατατεθεί για την… τυπική διαδικασία έγκρισής του και από τη Βουλή των Ελλήνων. Είναι επίσης ενδεχόμενο να γνωρίζουμε και εντός του Σεπτεμβρίου, οπότε και αναμένεται να κατατεθεί νέο («μίνι») φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο αν αποβλέπει στην είσπραξη εσόδων από εναλλακτικές πηγές, ίσως οδηγήσει σε μια κυβερνητική δήλωση ότι πολλά προϊόντα και υπηρεσίες θα παραμείνουν στο χαμηλό συντελεστή. Έτσι, θα «τη γλιτώσουν» τα βασικά τρόφιμα.

Για να εξυπηρετηθεί ο στόχος της σημαντικής αύξησης εσόδων, θα πρέπει πάντως να μεταταγούν στον υψηλό συντελεστή όχι μόνο πάρα πολλά προϊόντα, αλλά κυρίως εκείνα που χαρακτηρίζονται ως ευρείας κατανάλωσης (τα τρόφιμα μεταξύ αυτών). Αν τελικά αυτό συμβεί, θα είναι μια εξαιρετικά δυσμενής εξέλιξη.

Πρώτον, θα σπρώξει ψηλά τον πληθωρισμό. Δεύτερον, θα τσακίσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Τρίτον, θα μειώσει περισσότερο την κατανάλωση. Τέταρτον, θα δώσει το τελειωτικό χτύπημα στη χειμαζόμενη αγορά. Πέμπτον, και εξαιτίας όλων των προηγούμενων, θα μειώσει τα (ή στην καλύτερη περίπτωση δεν θα φέρει την προσδοκώμενη αύξηση στα) κρατικά έσοδα.

Αυτά είναι απλή αριθμητική Τρίτης Δημοτικού, και είναι απορίας άξιο πώς δεν τα καταλαβαίνουν τα κυβερνητικά στελέχη. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό αυτό που μας έλεγαν πρόσφατα επαγγελματίες της αγοράς κρέατος για την προ ολίγων μηνών αύξηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ από το 10% στο 11%: «αυξήθηκε ο ΦΠΑ στο κρέας και γενικά στα τρόφιμα, αλλά η μείωση της κατανάλωσης που βιώσαμε τους τελευταίους μήνες δεν επέτρεψε να έρθουν περισσότερα έσοδα στα ταμεία του κράτους – αν ούτε κι αυτό το παράδειγμα τους βάζει μυαλό, τότε τι άλλο να πούμε…».