Τελεσίγραφο Κομισιόν για το καθεστώς εγκατάστασης στις Κεντρικές Αγορές

Με έγγραφό της από τις 16 Φεβρουαρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά από την Ελλάδα να άρει τους περιορισμούς στην εγκατάσταση των χονδρεμπόρων, θεωρώντας ότι υπάρχουν εμπόδια που παρακωλύουν την ελεύθερη εγκατάσταση χονδρεμπόρων νωπών γεωργικών προϊόντων και νωπού κρέατος στις Κεντρικές Αγορές Αθήνας και Θεσσαλονίκης, καθώς και σε περίμετρο 2 χλμ. από τις εν λόγω Αγορές.

Το αίτημα διατυπώνεται υπό μορφή αιτιολογημένης γνώμης και εάν οι ελληνικές Αρχές δεν απαντήσουν ικανοποιητικά εντός δύο μηνών, η Επιτροπή μπορεί να παραπέμψει το ζήτημα στο Δικαστήριο.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι «δεν υπάρχει πλέον διαθέσιμος χώρος στις Κεντρικές Αγορές», και ότι η διαδικασία για την απόκτηση χώρου πώλησης βασίζεται «σε κριτήρια που δεν είναι επαρκώς σαφή, ακριβή, αντικειμενικά και καθορισμένα εκ των προτέρων». Αυτά η Επιτροπή τα θεωρεί αντίθετα προς τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ε.Ε., και αντίθετα προς την Οδηγία 2006/123 για την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στην Ε.Ε. Ενώ τώρα πια είναι και αντίθετα προς τις υποχρεώσεις μας για άρση επαγγελματικών περιορισμών, υποχρεώσεις που απορρέουν από το Μνημόνιο που συνήψαμε με την τρόικα των δανειστών μας.

Από όσο γνωρίζουμε, όλοι οι χονδρέμποροι του ΟΚΑΑ λένε ότι υπάρχει χώρος διαθέσιμος για οποιονδήποτε θέλει να αιτηθεί την εγκατάστασή του στην Κρεαταγορά του Ρέντη. Τους τελευταίους μήνες έχει υπάρξει ένα κύμα εξώσεων και αποχωρήσεων, με αποτέλεσμα να έχουν απομείνει μέσα 18 έμποροι, όπως μας λέει ο πρόεδρος της Ένωσης Εμπόρων Κρέατος Αθήνας, Δημ. Δελήτσικας. Υπάρχουν δηλαδή ξενοίκιαστα καταστήματα που ίσως σε μερικούς μήνες να φτάσουν και τα οκτώ τον αριθμό. Επομένως, υπάρχει χώρος. Εξάλλου, όπως έλεγε σε συνέντευξή του στο Meat Place ο τέως διευθύνων σύμβουλος του ΟΚΑΑ, έχει καλέσει όλους τους εμπόρους να νοικιάσουν κατάστημα, με βάση το νόμο ο οποίος επέβαλε σε όσους εδρεύουν εντός 2 χλμ. από τις Κεντρικές Αγορές, να έχουν κατάστημα μέσα σε αυτές. Δεν είναι ορατό επομένως από πού προκύπτουν τα εμπόδια εγκατάστασης.

«Όσο για τα κριτήρια», λέει ο κ. Δελήτσικας, «το θέμα είναι απλό. Τα κριτήρια είναι τα αναγκαία: φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα, εταιρική κατάσταση, τζίρος, ποινικό μητρώο. Αυτά ισχύουν για όλους».

Με βάση την αιτιολογημένη γνώμη της Κομισιόν, η Γ.Γ. Εμπορίου έχει ξεκινήσει να εξετάζει το πλαίσιο λειτουργίας των Κεντρικών Αγορών, το κατά πόσο έχει δίκιο η Επιτροπή στις αιτιάσεις της. Προτίθεται μάλιστα να προχωρήσει σε διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους για το πώς η χώρα μας θα συμμορφωθεί με τις αρχές περί ελευθερίας εγκατάστασης.

Το λεπτό σημείο πάντως είναι ότι οι Αρχές της Ε.Ε. εξετάζουν το γενικό πλαίσιο λειτουργίας των Αγορών κι όχι το αν σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο υπάρχουν διαθέσιμα καταστήματα στον ΟΚΑΑ ή στην ΚΑΘ. Τους ενδιαφέρει δηλαδή το γεγονός ότι εφόσον ο αριθμός των καταστημάτων είναι συγκεκριμένος, ενδεχομένως κάποια στιγμή να μην υπάρχουν διαθέσιμα καταστήματα (ανεξαρτήτως του τι συμβαίνει σήμερα) στις Κεντρικές Αγορές – και αυτό αντιτίθεται στις αρχές της ελευθερίας στην οικονομική δραστηριότητα, σε συνδυασμό μάλιστα με τον περιορισμό των 2 χλμ που αναφέραμε στην αρχή.

Επιπλέον, λένε νομικοί, η Ε.Ε. θέτει ενστάσεις για τα επιπρόσθετα (και εν πολλοίς ασαφή) κριτήρια εγκατάστασης εμπόρων που δικαιούται να ζητά ο ΟΚΑΑ ή η ΚΑΘ, πέραν των κλασικών κριτηρίων. Αυτό στη νομική γλώσσα δημιουργεί «ανασφάλεια δικαίου», μια και ο διοικούμενος οφείλει να γνωρίζει εκ των προτέρων και σαφώς το σύνολο των κριτηρίων. Διαφορετικά, υπάρχει η υπόνοια ενδεχόμενης διακριτικής μεταχείρισης.

Το χρονικό όριο των δύο μηνών που έχουν οι ελληνικές Αρχές για να απαντήσουν είναι πάντως ασφυκτικό, αν υπολογίσουμε ότι πρέπει να μεσολαβήσει η εξέταση του θέματος και η διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους.